Tôi biết rõ các học trò của mình. Hàng hàng lớp lớp những cô cậu lớp 7 òa ra như đàn ong tràn ngập các sảnh ngôi trường làng bậc trung học. Ngày nào cũng như ngày nấy, mấy bế cùng vươn lưng để cái cặp sách khỏi tuột xuống, chuyện trò râm ran, bước chân xao xác trên nền gạch từ sảnh đến phòng học. Từ cửa lớp học, tôi ngắm nhìn lũ trò nhỏ như một vị tướng đang duyệt quân và mỉm cười mãn nguyện vì tôi có thể nhớ tên từng em một.
Tôi biết nhiều điều thầm kín của các em, tôi biết các mẩu chuyện đời của các em. Dora luôn khép nép và nhút nhát và tôi biết em vậy là bởi vì khi ở nhà, em e sợ đôi bàn tay thô bạo của cha dượng luôn sẵn sàng cho em những cái tát nảy lửa. Jay có thể chơi bóng chày như một học sinh lớp 10 nhưng tôi biết rõ em thật sự không mê chơi bóng, em chơi chẳng qua vì cha em muốn thế. Tụi nhóc coi Keith chỉ là chú hề của lớp nhưng tôi biết em luôn mơ ước trở thành nhà du hành trong không gian. Tôi biết rõ các em vì tôi là thầy dạy văn nên các em đã tin tưởng mà hồn nhiên trải lòng mình lên các trang giấy... nhờ thế tôi đã có được vinh dự nắm bắt mối dây thầm kín nối tôi với từng em một...
Lớp có một em học sinh mới chuyển đến tên Al. Al vóc người nhỏ nhắn cộng thêm nét mặt bụ sữa và đôi má lúm đồng tiền khiến cậu bé có vẻ như nhỏ tuổi hơn các bạn cùng lớp. Lần đầu tiên Al đến lớp, cách nay hai tuần, một em học sinh đã bảo:
- Này, nhóc đến nhầm lớp rồi. Xuống lớp nhỏ của nhóc đi!
Đáp lại, Al căng giọng:
Tôi là Al Billslington và tôi học lớp 7!
Tuy có cứng giọng như vậy nhưng Al chỉ mới đến, còn chưa quen với lớp nên tôi không ngờ em dũng cảm đọc bài văn đạt điểm cao của mình trước lớp. Tôi lo sợ trong khi em đang đọc bài thì ai đó chế giễu em... nhưng cả lớp im lặng và Al bắt đầu đọc.
Em mở đầu với giọng lớn và rõ: "Nếu như tôi được một lời ước thì tôi sẽ ước được gặp cha..."
Không hiểu sao, chỉ có một câu mở đầu của em thôi mà cả khối lớp 7 chợt trở nên tĩnh lặng, mọi người đều chú ý lắng nghe... Tiếp đó, em kể rằng em chưa hề biết mặt cha mình, ông đã bỏ nhà đi lúc Al còn là một em bé. Em đã phải thể hiện vai trò là người đàn ông duy nhất trong nhà khi còn ít tuổi như phải cắt cỏ ngoài vườn hay sửa chữa đường ống nước bị hư hỏng. Em thường tưởng tượng cha mình là người như thế này thế nọ và đôi khi em cũng cố đi tìm những lý do khiến cha bỏ nhà.
Tôi nhìn quanh, không có cô cậu học trò nào có vẻ muốn tỏ ra chế nhạo. Không có đôi mắt nào trợn lên hay dáng điệu tỏ vẻ chán nghe hay giả vờ như té xỉu. Tất cả các em học trò lớp 7 của tôi đều lắng nghe, thật sự lắng nghe. Mắt các em nhìn chăm chú vào cậu bạn Al và thấm từng lời của bạn như một miếng xốp hút nước. Tim tôi ngập tràn cảm xúc.
Al tiếp tục kể về những cơn ác mộng xảy ra mỗi đêm vì chưa bao giờ được biết mặt con người quan trọng đến nhường ấy trong cuộc đời của em, tất cả chỉ như là ảo ảnh. Giọng em dần dần lên khi nói về những ước mơ cháy bỏng và thành thật tận đáy lòng... và tôi thấy một giọt nước mắt bắt đầu lăn tròn trên bầu má bụ sữa của em. Tôi nhìn sang đám khán giả bé con. Mặt Jessica ướt đẫm nước mắt, cũng như mặt một số em khác đang ngồi lặng yên, lắng nghe từng lời tâm tình của Al.
Tôi thầm nghĩ: "Các em đang để cho bạn Al chia sẻ một điều mà có lẽ bạn chưa hề chia sẻ trước đây, và các em không phê bình bạn hoặc chế nhạo bạn". Tôi thấy cổ họng mình như nghẹn lại.
Al đã gần xong, em cố đọc nốt câu cuối "Nếu như tôi có một lời ước thì tôi ước được gặp cha mình, như vậy tôi sẽ không..." Đọc tới đây, em nghẹn hẳn lại, nước mắt em bắt đầu tuôn ra, và nước mắt chúng tôi cũng vậy. .."như vậy, mỗi đêm, khi lên giường đi ngủ, tôi sẽ không phải nhắm mắt, cố hình dung xem khuôn mặt cha mình như thế nào".
Tôi chưa kịp có lòi bình luận nào thì cả lớp đã đứng lên vỗ tay. Al mỉm cười rộng tóa đến mang tai khi các bạn nhào đến ôm em. Lòng tôi như vỡ òa vì hạnh phúc.
Vậy đó, tôi đứng lowfp là vì thế đó. Tôi đứng trên bục giảng vì như vậy tôi được học những bài học giấu sau khuôn mặt học trò. Tôi đứng lớp vì tôi có cơ hội ngắm nhìn các em nhỏ lớn lên, cười đùa học tập và yêu thương. Tôi đứng lớp vì những học trò như Al.
Nhóm Nhân Văn dịch
